Chiến dịch Điện Biên Phủ là một trong những trận đánh quyết định trong lịch sử dân tộc Việt Nam và thế giới. Với ba đợt tấn công ác liệt được triển khai bài bản, quân đội Việt Minh đã giành thắng lợi vang dội, buộc thực dân Pháp phải ngồi vào bàn đàm phán, mở ra con đường độc lập cho dân tộc Việt Nam. Hãy cùng Gamego tìm hiểu chi tiết về Chiến dịch Điện Biên Phủ – 3 đợt tấn công ác liệt này qua bài viết dưới đây.

1. Bối cảnh lịch sử dẫn đến Chiến dịch Điện Biên Phủ

Sau nhiều năm chiến đấu, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân Việt Nam bước vào giai đoạn quyết định vào đầu những năm 1950. Tình hình chiến sự trên cả nước có nhiều chuyển biến thuận lợi cho quân và dân ta. Tuy nhiên, thực dân Pháp vẫn ngoan cố chiếm đóng và tìm mọi cách để duy trì sự hiện diện quân sự ở Đông Dương.

Điện Biên Phủ, còn gọi là “pháo đài bất khả xâm phạm”, là nơi Pháp quyết định xây dựng căn cứ quân sự mạnh nhằm chặn đứng đường tiến công của Việt Minh tại Tây Bắc. Với sự hỗ trợ quân sự từ Mỹ, Pháp đã biến nơi đây thành tập hợp nhiều cứ điểm kiên cố và dự tính sẽ đánh bại lực lượng cách mạng.

Tuy nhiên, với chiến lược tài tình và sự lãnh đạo sáng suốt của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Quân đội Nhân dân Việt Nam đã mở Chiến dịch Điện Biên Phủ, chia thành 3 đợt tấn công ác liệt, làm thay đổi hoàn toàn cục diện cuộc kháng chiến.

2. Mục tiêu và ý nghĩa chiến lược của Chiến dịch Điện Biên Phủ

• Tiêu diệt toàn bộ tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ – trung tâm chỉ huy lớn nhất của Pháp tại Tây Bắc.
• Chấm dứt chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp, buộc đối phương phải đàm phán và đi đến kết luận các Hiệp định Genève 1954.
• Thể hiện sức mạnh của quân và dân Việt Nam, làm rung chuyển và ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống thuộc địa của Pháp trên toàn thế giới.

3. Thế trận và lực lượng tham chiến

Phía Pháp xây dựng cứ điểm gồm 49 cứ điểm lớn nhỏ, chia thành ba phân khu: phân khu Trung tâm (do tướng De Castries chỉ huy), phân khu Bắc, và phân khu Nam. Quân số khoảng 16.200 lính, được trang bị hiện đại với sự trợ giúp từ Mỹ.

Phía Việt Nam huy động hơn 50.000 quân chủ lực, hơn 260.000 dân công và hàng trăm khẩu pháo. Ta đã tiến hành kéo pháo, mở đường, xây dựng trận địa giữa địa hình hiểm trở và gian khổ chưa từng có trong lịch sử chiến tranh thế giới.

4. Chiến dịch Điện Biên Phủ – 3 Đợt Tấn Công Ác Liệt

Đợt 1: Tấn công phân khu phía Bắc (13/3 – 17/3/1954)

Chiều ngày 13/3/1954, mặt trận chính thức mở đầu bằng cuộc tấn công vào cứ điểm Him Lam. Sau trận pháo kích dữ dội, quân ta chiếm được toàn bộ Him Lam vào rạng sáng ngày 14/3. Tiếp theo, các cứ điểm Độc Lập và Bản Kéo lần lượt bị thất thủ. Phân khu Bắc coi như bị xóa sổ, buộc Pháp lùi về cố thủ tại phân khu trung tâm.

Đợt 1 thắng lợi đã làm lung lay uy thế “bất khả chiến bại” của Pháp ở Điện Biên Phủ, đồng thời củng cố tinh thần quyết chiến quyết thắng cho toàn chiến dịch.

Đợt 2: Tấn công phân khu Trung tâm (30/3 – 30/4/1954)

Đợt tấn công thứ hai nhằm vào các cứ điểm trọng yếu như Thàn Công, Đồi A1, C1, C2, D1 và E1,… Trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, địa hình khó khăn, quân ta kiên trì tấn công và làm chủ được các điểm cao chiến lược. Cứ điểm đồi A1 là trận đánh nổi tiếng nhất, tổn thất nặng nề cho cả hai phía. Tuy nhiên, chiến thắng A1 đã mở toang cánh cửa vào sở chỉ huy địch.

Pháp thiệt hại nặng nề, tinh thần binh lính sa sút, trong khi Việt Minh siết chặt vòng vây và giữ vững thế chủ động trên toàn mặt trận.

Đợt 3: Tổng công kích và tiêu diệt sở chỉ huy Đờ Cát (1/5 – 7/5/1954)

Sau đợt 2 thành công, ngày 1/5 quân ta mở đợt tổng công kích cuối cùng. Với sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị bộ binh, pháo binh và công binh, ta từ nhiều hướng đồng loạt tấn công sở chỉ huy trung tâm do tướng Đờ Cát chỉ huy.

Đúng 17h30 ngày 7/5/1954, trung đoàn 312 của Quân đội Nhân dân Việt Nam đã bắt sống toàn bộ sở chỉ huy, trong đó có tướng Đờ Cát. Lá cờ “quyết chiến quyết thắng” tung bay giữa lòng tập đoàn cứ điểm. Chiến dịch Điện Biên Phủ đã toàn thắng hoàn toàn sau 56 ngày đêm chiến đấu ác liệt.

5. Kết quả và ý nghĩa của chiến thắng Điện Biên Phủ

• Về quân sự: Tiêu diệt và bắt sống hơn 16.200 quân Pháp, phá hủy hệ thống phòng thủ vững chắc. Một chiến thắng quân sự vang dội toàn diện.
• Về chính trị: Làm chấn động dư luận trong nước và quốc tế, buộc Pháp phải tham gia Hội nghị Genève, ký kết Hiệp định chấm dứt chiến tranh xâm lược ở Việt Nam.
• Về tinh thần: Củng cố niềm tin chiến thắng cho toàn dân Việt Nam, cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc ở các thuộc địa khác trên thế giới.

6. Di sản và giá trị lịch sử của Chiến dịch Điện Biên Phủ

Chiến thắng Điện Biên Phủ là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của lòng yêu nước, ý chí độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam. Được đánh giá là trận đánh tiêu biểu của chiến tranh nhân dân hiện đại, Chiến dịch vẫn là bài học lớn cho nhiều quốc gia nghiên cứu và học tập.

Ngày nay, Điện Biên Phủ trở thành địa danh lịch sử, thu hút hàng triệu du khách trong và ngoài nước mỗi năm. Tượng đài Chiến thắng, Hầm Đờ Cát, Đồi A1, đồi F… trở thành những chứng tích lịch sử sống động cho thế hệ mai sau.