Chiến dịch Điện Biên Phủ là một trong những bản anh hùng ca vĩ đại nhất của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX. Với chiến thắng vang dội này, nhân dân ta đã đánh bại thực dân Pháp, mở ra một thời kỳ mới cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc. Bài viết dưới đây sẽ điểm lại chi tiết những mốc thời gian lịch sử quan trọng trong suốt chiến dịch Điện Biên Phủ.

Tổng quan về chiến dịch Điện Biên Phủ

Chiến dịch Điện Biên Phủ diễn ra từ ngày 13/3 đến ngày 7/5 năm 1954, nằm trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp kéo dài 9 năm của quân và dân Việt Nam (1945-1954). Đây là chiến dịch quân sự lớn nhất trong cuộc kháng chiến, được lãnh đạo bởi Bộ Tổng tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam đứng đầu là Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Điện Biên Phủ là một thung lũng nằm ở phía Tây Bắc của Việt Nam, nơi Pháp xây dựng tập đoàn cứ điểm mạnh với âm mưu biến nơi đây thành “pháo đài bất khả xâm phạm”. Trong khi đó, Việt Minh đã biến điều không thể thành có thể bằng một chiến lược táo bạo và tư duy quân sự xuất sắc.

Những mốc thời gian quan trọng của chiến dịch Điện Biên Phủ

1. Cuối năm 1953 – Pháp lập cứ điểm Điện Biên Phủ

Vào cuối năm 1953, thực dân Pháp quyết định xây dựng tập đoàn cứ điểm chiến lược tại Điện Biên Phủ nhằm cắt đứt tuyến giao thông Bắc – Lào, bao vây và cô lập căn cứ địa Việt Bắc, đồng thời lôi kéo quân chủ lực Việt Minh vào một trận đánh lớn để tiêu diệt. Ngày 20/11/1953, quân Pháp đổ bộ xuống Điện Biên Phủ bằng máy bay và nhanh chóng chiếm đóng toàn khu vực thung lũng.

2. Tháng 12/1953 – Bộ Chính trị họp, quyết định mở chiến dịch

Giữa tháng 12/1953, Bộ Chính trị Trung ương Đảng đã họp và phân tích tình hình. Đại tướng Võ Nguyên Giáp được giao trực tiếp chỉ đạo chiến dịch Điện Biên Phủ. Quyết định về việc tập trung lực lượng để tiêu diệt cứ điểm này được đưa ra nhằm chặn đứng âm mưu đàm phán từ thế mạnh của Pháp tại hội nghị Genève sắp tới.

3. Tháng 1 – 3/1954 – Chuẩn bị lực lượng, hậu cần, và pháo binh

Trong suốt ba tháng đầu năm 1954, hàng chục vạn dân công hỏa tuyến đã vận chuyển hơn 20.000 tấn lương thực, đạn dược, vũ khí, pháo cao xạ… từ hậu phương đến tiền tuyến bằng xe đạp thồ, súng đạn thủ công và cả sức người. Những khẩu pháo lớn được kéo qua các dãy núi cao hiểm trở là biểu tượng của tinh thần quyết chiến quyết thắng.

4. Ngày 13/3/1954 – Chiến dịch chính thức bắt đầu

Chiều tối ngày 13/3/1954, pháo binh Việt Minh bất ngờ nổ súng mở đầu cho chiến dịch Điện Biên Phủ. Trận mở màn là tấn công vào cứ điểm Him Lam – một trong những vị trí quan trọng trong hệ thống phòng ngự của Pháp. Sau nhiều giờ giao chiến ác liệt, Him Lam thất thủ, gây chấn động lớn cho quân Pháp.

5. Ngày 17/3 – Cứ điểm Độc Lập bị tiêu diệt

Sau thành công tại Him Lam, Quân đội Nhân dân Việt Nam tiếp tục tấn công và tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm Độc Lập vào ngày 17/3. Đây là cứ điểm được coi là “cánh cửa thép” của phía Bắc Điện Biên Phủ. Việc cứ điểm này bị xóa sổ tạo thế tiến công thuận lợi cho các trận đánh tiếp theo.

6. Ngày 30/3 – 4/4 – Đợt tấn công lần 2 bắt đầu

Trong đợt hai của chiến dịch, quân ta tổ chức tấn công vào cụm cứ điểm phía Đông bao gồm các vị trí như D1, D2, D3, E1, A1,… các trận đánh diễn ra vô cùng ác liệt do phía Pháp tăng cường không kích và pháo binh hỗ trợ. Tuy nhiên các chiến sĩ Việt Nam đã kiên cường, kiên trì bám trụ và làm chủ trận địa quan trọng.

7. Từ ngày 1/5/1954 – Tổng tấn công lần 3 bắt đầu

Đêm 1/5, đợt tổng công kích lần thứ ba được phát động nhằm vào Sở chỉ huy trung tâm của Pháp ở Mường Thanh. Quân Việt Minh đồng loạt đánh mạnh vào các cứ điểm còn lại. Các tuyến phòng thủ lần lượt bị đánh bật, khiến quân Pháp rơi vào trạng thái khủng hoảng tinh thần trầm trọng.

8. Ngày 7/5/1954 – Chiến dịch kết thúc, tướng De Castries bị bắt sống

Trưa ngày 7/5/1954, lá cờ chiến thắng của Việt Minh tung bay trên nóc hầm chỉ huy tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Tướng Christian de Castries cùng toàn bộ Bộ tham mưu bị bắt sống. Chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng, đánh dấu đoạn kết cho chế độ thực dân Pháp tại Đông Dương.

Ý nghĩa lịch sử của chiến thắng Điện Biên Phủ

• Giáng một đòn chí tử vào chủ nghĩa thực dân trên toàn thế giới.
• Thúc đẩy quá trình ký kết Hiệp định Genève, công nhận quyền độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam.
• Tạo cảm hứng to lớn cho các quốc gia thuộc địa khác đứng lên giành độc lập.
• Khẳng định tài năng và nghệ thuật quân sự của dân tộc Việt Nam với chiến lược “đánh chắc, tiến chắc”.

Chiến dịch Điện Biên Phủ dưới góc nhìn giáo dục cho thế hệ trẻ

Chiến dịch Điện Biên Phủ không đơn thuần chỉ là chiến thắng quân sự mà còn là biểu tượng của ý chí, lòng yêu nước và tinh thần quật cường bất khuất của dân tộc. Đối với thế hệ trẻ ngày nay, việc tìm hiểu về những mốc thời gian lịch sử của chiến dịch Điện Biên Phủ không chỉ giúp bồi dưỡng lòng tự hào dân tộc mà còn tiếp thêm ngọn lửa tinh thần vượt khó trong học tập và cuộc sống.